مدار مادري اينجا سبك زندگي براساس مادريست،اينجا مادرانه است.
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
با مادر شدن، تحول بزرگی در زندگی یک زن رخ می دهد. این تحول همه برنامه های روزمره و نظم زندگی او را دچار دگرگونی می کند و گاهی زمانی نسبتا طولانی به طول می انجامد تا مادر خود را با قواعد جدید زندگی اش تطبیق بدهد و بتواند به برنامه ای برسد که سیال بودن و نظم را همزمان در خود جای داده باشد. به هم ریختن برنامههای معنوی، نیافتن فرصت برای انجام اعمال عبادی و قادر نبودن بر استمرار عباداتی که زمان و جایگاه خود را در زندگی پیشین فرد داشته اند، یکی از دلمشغولی های تازه مادرهاست. اگر چه مادری خود، جایگاه ویژه ای در آموزه های دینی ما دارد و تعابیر درخشانی برای مراحل مختلفی که یک زن از ابتدای بارداری تا زایمان و شیردهی و فرزندپروری طی می کند، در متون دینی ما آمده است؛ اما در عین حال، هر انسانی در هر برهه ای از زندگی، نیازمند آن است که با تمسک به عبادات و مناسک دینی، اتصال معنوی خود را با خالق هستی حفظ کند و نگذارد که کفگیر معنویتش به ته دیگ بخورد. به جا آوردن عبادات، کمک می کند تا ذخیره معنوی مادر فروکش نکند و سایر اعمال و برنامه های روزانه او نیز رنگ و بوی متعالی تری به خود بگیرد.
به استقبال تغییر
پذیرش تغییر اساسی در برنامههای زندگی، یکی از مقدمات پیدا کردن جایگاه جدید امور عبادی در زندگی مادر است. فرد باید بپذیرد که شرایط زندگی او عوض شده است: برنامه خواب، مشغلههای روزانه، وضعیت سلامت جسمانی، شرایط روحی و روانی، نوع تغذیه، همه و همه تاحد زیادی متحول شدهاند. بدین ترتیب تغییر در وضعیت، نیازمند تغییر در برنامه است و نمیتوان به جنگ شرایط موجود رفت و فرصتها را در حسرت و آرزوی روزهای پیشین، از دست داد. زمانیکه ما خود به استقبال شرایط جدید میرویم، تطبیق یافتن با آن برایمان آسانتر میشود. یادتان باشد که عذاب وجدانی که همراه با حرکت برای بهبود اوضاع نباشد، هیچ فایدهای به همراه ندارد. اگر قاعده لایکلف الله نفسا الا وسعها را در کنار قاعده سعی و جهاد بگذاریم، به نقطه تعادل صحیحی می رسیم. اگر چند وقتی شرایط ما بقدری دشوار است که به جا آوردن نمازهای یومیه نیز پیش چشممان تکلیف فوق طاقت مینماید، حسرت تعقیبات و نافلهها را نخوریم و از فرصتهای کوچکی که داریم، بهرهمند شویم، حتی اگر آن فرصت چند دقیقه پیش از خواب شبانه فراهم شود و بهره ما از آن بقدر قرایت یک دور تسبیح حضرت زهرا (س) باشد. رفته رفته با گذر زمان، احاطه مادر به وضعیت جدیدش بیشتر میشود و میتواند با شناخت بهتری که نسبت به امکانات زمانی خود پیدا میکند، به برنامهریزی جدیدی برای اوقات شبانهروزش دست یابد. برنامهای که هم باید بسیار منعطف و سیال باشد، هم به خوبی از امکانات موجود استفاده کند.
خط را نگه دار!
یک دستورالعمل اصلی که میتواند چراغی در ذهن نومادران برای طی مسیر عبادیشان روشن کند، این است که تلاش کنید تا خط اعمال عبادی که سالها بر آنها مداومت داشتهاید و به نوعی برای شما ملکه شدهاند، نشکند. در تاکیدات دینی، توصیه به عبادت کوچک مستمر وجود دارد. عادات عبادی ما، بعضا ریشه در کودکی یا نوجوانی ما دارند. گاهی فرد سالها تلاش میکند اما موفق به تثبیت یک رفتار عبادی در خود نمیشود. پس تلاش برای حفظ این رویهها، جایگاه ویژهای دارد. میتوان تخفیفهایی در انجام اعمال قایل شد، اما بهکلی آنها را حذف نکرد. برای مثال اگر فردی هر شب دو صفحه قرآن قرایت میکرده، اکنون میتواند به علت تنگی وقت این دو صفحه را به دو آیه کاهش دهد. یا اگر پیش از نماز اذان و اقامه میگفته، اکنون فقط اقامه را بگوید. در هنگام عجله، قنوت نماز را کامل حذف نکند بلکه به فرستادن یک صلوات در قنوت اکتفا کند. مادری که تا پیش از این پس از نماز صبح زیارت عاشورا میخوانده، حال در زمانهای خستگی و کمبود خواب، میتواند سلامی کوتاه به حضرت سیدالشهدا را جایگزین زیارت کامل کند. گاهی ممکن است انجام برخی اعمال حتی به خلاصهترین صورت نیز، در توان فرد نباشد. در این موارد اهمیت مرور و بررسی گاه به گاه بیشتر به چشم میآید. هر چند وقت یک بار، مثلا هر چهل روز یا شش ماه یا هر زمان که تغییری در برنامههای زندگی به وجود آمد و شرایط سهلتر شد و یا در موقعیتهای تذکرآور همچون مجلس روضه، میتوانیم نگاهی دوباره به فرصتها و برنامههایمان داشته باشیم و اگر عملی را موقتا حذف کرده بودیم، اکنون آن را دوباره احیا کنیم.
چند پیشنهاد ساده
برنامهریزی هر مادر، کاملا وابسته به روحیات او و اقتضائات شرایط اوست. با این حال شما میتوانید برخی از پیشنهادات زیر را که با شرایطتان مطابقت دارد، در برنامه عبادیتان عملی کنید: اکثر افراد مایلند عبادت را در خلوت، سکوت و باتمرکز انجام دهند. خوب است در طول شبانه روز، دقایقی را پیدا کنید که معمولا در آن لحظات، آرامش حکمفرماست و این امکان برای شما فراهم است که در کنج دنج مادریتان، اندکی با خدای خود خلوت کنید. این زمان که انرژی معنوی سایر اوقات شما را فراهم میکند، میتواند آخر شب پیش از موعد خواب شما، یا ابتدای صبح باشد، یا چند دقیقهای در نیمه شب یا هر زمان دیگری که شما مناسب بدانید. البته در کنار عبادت در خلوت، خوب است بخشی از کارهای عبادی را نیز در برابر فرزندان و حتی با مشارکت آنها انجام دهید. انجام علنی عبادات، هم جنبه اموزشی برای فرزندان دارد، هم اثر معنوی خوبی بر آنان میگذارد. خواندن برخی دعاها و اذکار در حین شیردهی، یکی از خرده تجربههای مادرانه است. میتوانید فهرستی در ذهنتان داشته باشید و هر روز در زمانهای شیردهی، یک دور اجزای آن فهرست را قرائت کنید، برای مثال: آیت الکرسی، چهار قل، دعای فرج، فاتحه برای اموات، صلوات، استغفار، لعن و سلام زیارت عاشورا، صلوات خاصه امام رضا (ع) و … . در هنگام انجام کارهای خانه، سورههای کوچکی را که حفظ هستید، برای خودتان زمزمه کنید. در حین بازی با فرزندان، برخی اذکار و سورهها را با لحن کودکانه بخوانید. مثلا کودکان از آوای این شعر استقبال میکنند: «حسبی ربی جل الله/ ما فی قلبی الا الله/ لااله الا الله/ لا اله الا الله». این شعر حتی میتواند همدم بازیهای هیجانی با کودکان باشد. لالایی کودکان شما میتواند گاهی دعاهایی باشد که در حافظهتان دارید، مثلا دعای ماه رجب یا صلوات شعبانیه. میتوان به طور مرتب یا گاه به گاه، یک دعا یا قرایت قرآن را که با لحن خوش و کودک پسندی خوانده شده، در خانه پخش کرد، مثلا هر روز کمی پس از برخاستن از خواب، صوت دعای عهد را در خانه بگذارید. از بیداریهای مکرر شبانه که برنامه هرشب یک مادر است، به عنوان فرصتی برای ارتباط با خداوند بهره ببرید. حتی اگر توان انجام هیچ عملی را ندارید، پیش از بازگشت به خواب، با یک ذکر مختصر خداوند را یاد کنید، ذکری همچون «یا اله العاصین» و یا ذکر یونسیه.
یاد تو کوران میکند!
مادری همراه با خود هزار و یک دغدغه و فکر رنگ به رنگ میآورد. بسیاری از مادرها از کاهش تمرکز حواسشان بر روی موضوعاتی گله میکنند که تا پیش از مادر شدن، بسیار در ذهنشان پررنگ و پابرجا بودهاند. برای اینکه ورودیهای مختلف ذهنی، موجب نشود تا برنامهها و قرارهای عبادیتان را فراموش کنید، از یادآورهایی برای خود استفاده کنید. کلمات کلیدی یادآوری کننده را روی یخچال، آینه یا تخته اتاقتان بنویسید و البته زود به زود آنها را تغییر دهید تا تکراری نشوند. خود را در موقعیتهایی قرار دهید که عهدهای شخصی شما را به یادتان میآورند، موقعیتهایی مثل نماز جماعت در مسجد، جلسه درس اخلاق، حضور در امامزاده، گفتگو با یک دوست معنوی و اهل خدا و … . با همسرتان در صورت تمایل او، قرارهای کوچک دو نفره بگذارید، مثلا هر شب قرایت یک صفحه قرآن در جمع خانواده یا هر هفته حضور در دعای کمیل مسجد محله. تلاش کنید تا هر دو حافظ قرار کوچکتان باشید. قرارهای جمعی با گروهی از دوستان نیز میتواند موثر باشد. در جمع دوستانهتان یک نفر را انتخاب کنید تا هر روز انجام یک عمل عبادی مشخص را برای مدتی مشخص، به دیگر اعضای گروه یادآوری کند.
کشفهای تازه
به دنبال اعمال معنوی و عبادات جدیدی باشید که شاید تا پیش از این، چندان در برنامه شما جایی نداشتهاند اما اکنون درمییابید که با مادری سازگاری خوبی دارند و میتوانند جای خود را در زندگی شما باز کنند. نمازجمعه از جمله این عبادات است و میتواند تبدیل به برنامهای عبادی-سیاسی-تفریحی شود تا برای کودکان نیز دلپذیر باشد. نسخه مادرانه برخی از عبادات نیز، وجود دارد و با کمی جستجو یا خلاقیت میتوانید به آنها دست یابید. برای مثال، اعتکاف مادر و کودک یا اعتکاف خانوادگی، گزینه مناسبی برای مادرانی است که میخواهند طعم شیرین مهمانی در خانه خدا و خلوت با صاحبخانه را با همراهی فرزندانشان بچشند. شما خود میتوانید بنیانگذار یک هیئت مادر و کودک باشید و یا داوطلب شوید تا محیط مسجد محلهتان را برای حضور مادران در نماز جماعت مناسب سازید. شرکت در عبادات گروهی، نقطه اتکای خوبی برای همه افراد از جمله تازه مادرهاست.
بی عنایات خدا هیچیم هیچ
در مجموع آنچه منجر به حصول نتیجه میشود، هدفمندی، احساس نیاز و تلاش برای فراهم کردن نظمی نسبی در جهت موفق شدن به انجام برنامههای عبادی است. گاهی باید برای ایجاد احساس عطش به ارتباط با خداوند، تلاش کرد: با تفکر در مبدا و معاد و نعمات خداوند، با مطالعه کتب و آثاری که از رهگذر افزایش شناخت و آگاهی، احساس نیاز را در فرد بیدار میکنند و … . در بسیاری مواقع، عامل افت معنوی افراد، نه کاهش فرصتها و کمبود وقت، بلکه کاهش انگیزه، گم کردن اهداف و غفلتزدگی ناشی از غرق شدن در روزمرگیهای زندگی است. البته یکی از عوامل کاهش انگیزه، تسلط کسالت و بیحوصلگی عمومی بر احوال مادر است. رفع کسالت، راههای مختص به خود را دارد که از جمله آنها میتوان به جای دادن تفریحات سالم و کم دردسر در برنامه روزانه اشاره کرد. این یک توصیه دینی است که در کنار کار و عبادت، بخشی از زمان روزانه انسان باید به تفریح اختصاص پیدا کند. و نهایتا آنچه که اصل و مبنای همه راهکارهای گفته شده است، احساس فقر و عجز در خود و طلب خیر از خداوند است. هر بار که تصمیم تازهای برای به جا آوردن عبادات و اقدام برای رشد معنوی میگیریم، عمیقا از خداوند بخواهیم که خود دستگیرمان باشد و ما را برای استقامت بر تصمیممان، یاری کند. توکل و توسل به ائمه معصومین، باید همواره معین ما در مسیرمان باشند.
