خرید فالوور اینستاگرام خرید لایک اینستاگرام قالب صحیفه
خانه / نگرش و مهارت مادری / پرونده تربيتي / گوشی در دست بچه ها  / هر قلندر چهل مویابل

گوشی در دست بچه ها  / هر قلندر چهل مویابل

 

«مامان! ببین همممه بچه­ها دارن با گوشی ماماناشون بازی می­کنن. الان فقط منم که بیکار نشستم یه گوشه. شمام گوشیت رو بده دیگه!» «بابا! الان چی می شه منم مثل امیرعلی یه گوشی برا خودم داشته باشم، دیگه هی مزاحم شما هم نمی شم، راحت!» «فقط ۵ دقیقه دیگه! الان اگه ولش کنم همه زحمتام هدر میره» «صبر کنین من بزرگ بشم! خودم میرم سرکار. بهترین گوشی رو می گیرم، کلی هم روش بازی می ریزم. از صبح تا شب بازی می­کنم! یه دل سیر!» این ها جملاتی است که این روزها زیاد از زبان بچه­ها شنیده می­شود. پیشنهادات ما درباره نحوه واکنش به این جملات و مدیریت حضور تلفن همراه در خانواده، از این قرار است:

ما بزرگترها

بسیاری از عادات و علایق فرزندان در بستر خانواده شکل می­گیرد. اگر والدین به هریک از رفتارهایی همچون تلویزیون دیدن، روزنامه خواندن، وقت گذراندن با تلفن همراه، کتاب خواندن و … عادت داشته باشند و این عادت در خانه­شان جریان داشته باشد، طبیعی است که فرزندان نیز گرایش­های مشابهی پیدا کنند. پدر یا مادری که بیشتر اوقات فراغت روزانه­اش را با شبکه­های اجتماعی یا بازی­های موبایلی سپری می­کند، نمی­تواند انتظار داشته باشد که فرزندش راهی جز این در پیش گیرد. بنابراین اولین گام برای آموزش مدیریت استفاده از تلفن همراه به فرزندان، این است که والدین خود به درستی از این ابزار استفاده کنند و فرزندان هدفمندی در کاربرد و مدیریت صحیح را بطور عملی از آنها بیاموزند.

همیشه پای بیکاری در میان است

در عموم ناهنجاری­ها و عادات ناپسند، یکی از بسترهای اساسی، بیکاری و بی­برنامگی است. کودک و نوجوانی که نتواند پویایی و نشاط خود را در برنامه­ها و فعالیت­های مفید دیگر بیابد، به موبایل و تبلت پناهنده می­شود. برای کودکان باید برنامه­ریزی کنیم، و وقت آنها را با بازی­ها و تجربیات جدید پر کنیم. تقریبا همه کودکان بازی­های پرتحرک و هیجان­آمیز را به نشستن و خیره شدن به صفحه موبایل ترجیح می­دهند. نوجوانان را باید هدایت و کمک کرد تا برای وقت­شان برنامه بریزند و متوجه سرمایه­ای که در دست دارند، یعنی همان فرصت­های آزاد نوجوانی، باشند. نوجوانی که لذت فعالیت و تلاش را چشیده باشد، از کسالت ساعت­های متمادی بازی با موبایل، گریزان است.

چرا نه؟

برخی معتقدند که وقت گذراندن با نرم­افزارهای تلفن همراه، یکی از مقتضیات زمانه ماست و نمی­توان مانع آن شد. و در این زمانه انسان­هایی برترند که قابلیت بیشتری در استفاده از این ابزارها از خود نشان بدهند. در این زمینه باید گفت که هرچند پرورش کودکی که فرزند زمانه خود باشد، یکی از محورهای تربیت است، اما در موضوع تربیت، باید همه مبانی و محورها در کنار هم و به درستی دیده شوند. در یک تربیت الهی و مطابق با هدف خلقت، باید همه ساحت­های وجودی انسان مورد توجه قرار بگیرند و فرصت رشد همه­جانبه ایجاد گردد. از سوی دیگر اتفاقا نیاز امروز انسان­ها، ذهن پویا و خلاق است، چیزی که غرق شدن در بازی­های موبایلی مانع از آن می­شود. بسیاری از نرم­افزارهای تلفن همراه، مانع ورزیدگی ذهن می­شود، قابلیت تمرکز بر موضوعات را ضعیف می­کند و به بخشی از مغز که مسئولیت خودکنترلی و برنامه­ریزی را برعهده دارد، آسیب می­زند. ضمنا باید توجه داشت که افراد معمولا به­طور طبیعی و ناخودآگاه به سمت آنچه که در روزگارشان رواج دارد، میل می­کنند و قوت و قدرت کافی را در آن زمینه کسب می­کنند؛ وظیفه والدین آن است که ابعادی را که مغفول مانده و چندان مورد توجه نیست را پررنگ کنند تا رشد متوازن، متعادل و هماهنگ برای فرد حاصل شود.

چرا بله؟

طبیعیست که ما نمی­توانیم به کلی گزینه بازی با تلفن همراه را از گزینه­های روی میز سرگرمی­های فرزندانمان حذف کنیم. این ابزار و استفاده از آن و سرگرمی با آن، آن قدر این روزها رواج یافته است که حذف کامل آن رفتاری غیرمنطقی و غیرواقع­بینانه محسوب می­شود. واکنش درست آن است که اجازه دهیم فرزندان ما قانونمند و حساب شده وارد تعامل با آن شوند و خیلی طبیعی از آن گذر کنند. منع کامل در چنین مواردی اصولا اثر عکس دارد و عطش فرد را بیشتر می­کند. ما می­توانیم با در اختیار گذاشتن به­جا و به اندازه تلفن همراه، به مرور نحوه مواجهه صحیح با آن را به فرزندان آموزش دهیم و خودکنترلی و استفاده همراه با تدبیر را در آنها نهادینه کنیم. نکته دیگر این است که وقتی بچه­ها در جمع همسالانشان قرار می­گیرند که به راحتی و به سرعت از این نرم­افزارها استفاده می­کنند، اگر آشنایی حداقلی با آن نداشته باشند، احساس عقب­ماندگی می­کنند. کودکی که کار با موبایل را می­داند، احساس شخصیت می­کند و در تعاملات اجتماعی­اش سرخورده نمی­شود. ناگفته نماند که استفاده به­اندازه از بعضی بازی­های تلفن همراه، می­تواند دقت و تمرکز را در فرد افزایش دهد و نیز بستری برای انتقال محتواهای خوب و مفید باشد. اخرین نکته قدرت معجزه­آسای این ابزار در آرام کردن کودکان در موقعیت­های خاص همچون سفر، قرارهای رسمی، مسجد و مجالس روضه، طی مسافت­های طولانی و … است، بطوری­که دل هر پدر و مادری مقهور این قدرت می­گردد!

قانون را به خاطر بسپار …

راهکارهایی که در ادامه می­آید، می­توانند در مدیریت موفق استفاده فرزندان از تلفن همراه، موثر باشند. نخست آنکه مالک موبایل پدر و مادر هستند و به منظور رعایت اصل کنترل و نظارت والدین، نباید تلفن همراه شخصی برای کودک یا نوجوان خریداری شود. بر اساس این قاعده، بدیهی است که خرید این وسیله با پول توجیبی و عیدی و به عنوان جایزه پایان سال تحصیلی و امثال این موارد نیز، معنایی ندارد. در برابر درخواست فرزندتان، این قانون را اعلام کنید و تمام! اگر وارد استدلال و توضیح مفصل شوید، فرزندتان هر روز بهانه ای را علم می­کند و دوباره موضوع خرید تلفن همراه شخصی را به صحن علنی خانه می­آورد و کشمکش­های لفظی شما با هم هیچ گاه پایان نمی­گیرد. این قانون خانواده شماست، همین!

کودک­تان را به قانون داشتن استفاده از تلفن همراه عادت بدهید تا در سنین بالاتر که احتمال آسیب برای او بیشتر است، در برابر قانون مقاومت نکند و قانونگذاری برایش ایجاد حساسیت نکند. دقت داشته باشید که بهترین زمان برای وضع قوانین استفاده از چیزی، بدو ورود آن چیز به خانه یا ابتدای وارد کردن آن، در دایره وسایل مجاز است. زمانی که طعم استفاده بی­قاعده از آن هنوز زیر زبان کودک نرفته است. اگر قانونی که برای استفاده از تلفن همراه می­گذارید، مشارکتی باشد و خود فرزندان در تدوین آن نقش داشته باشند، اجرای آن قانون بیشتر تضمین می­شود.

قوانین شما می­توانند در حوزه موارد زیر تعیین شوند: بازه زمانی استفاده از تلفن همراه، زمان­های مشخص استفاده از آن، تعداد بازی­هایی که هم­زمان می­توانند روی گوشی نصب باشند، بخش­هایی از گوشی که ورود به آنها مجاز است، میزان و نحوه حضور در شبکه­های اجتماعی، نیازمند مجوز بودن نصب بازی جدید، بسته یا باز بودن صدای گوشی و پخش آهنگ بازی­ها و …

محافظت از روح قوانین

برای آنکه فضای خانه به آوردگاهی برای چالش برسر قوانین تبدیل نشود، می­توانید تمهیداتی را بیندیشید. برای مثال سعی کنید مواقعی را که احتمالا فرزندتان بیشتر از شما طلب موبایل می­کند شناسایی و پیش بینی کنید و چاره­ای بیاندیشید تا در آن مواقع تمرکز او بر روی چیز دیگری قرار گیرد و مطالبه­اش کمتر شود. خودتان بازی­هایی را که فرزندتان بازی می­کند و بازی­های پرطرفدار روز را، حتی قبل از او، امتحان کنید و تاحدی به زیر و بمش آشنا شوید. این کار باعث می­شود درک بهتری از حال و هوای بازی داشته باشید و قوانین واقع­بینانه­تری وضع کنید. این شناخت شما را انعطاف­پذیرتر می­کند و کمک می­کند تا در موقعیت­های مختلف، کمتر در مقابل عمل انجام شده قرار بگیرید و ابتکارعمل در دستان شما باقی بماند. زمینه­سازی کنید تا بعضی از فعالیت­هایی که فرزندتان با تلفن همراه انجام می­دهد اما انجام آنها منحصر به آن نیست، به طرق دیگر انجام شود. مثلا می­توانید عکس­ها و ویدئوها را روی حافظه­های جانبی بریزید تا با تلویزیون یا رایانه رومیزی به تماشای آنها بپردازد.

توصیه­های ایمنی

به فرزندتان احساس امنیت بدهید تا در حین استفاده از تلفن همراه، هر موضوع ناراحت­کننده­ای که برایش پیش آمد، با شما درمیان بگذارد و شما را نسبت به آن آگاه کند. محتوای غیراخلاقی، خشن یا ترسناک و اعمال قلدری از سمت یک بزهکار اینترنتی مثال­هایی از این موضوعات ناراحت­کننده هستند. توصیه دیگر آنکه سعی کنید هنگام استفاده از تلفن همراه توسط بچه­ها، دستگاه روی حالت پرواز یا هواپیما باشد تا امواجی که دستگاه در حالت عادی منتشر می­کند، تاثیر منفی بر سلامت فرزندتان نگذارد.

مطلب پیشنهادی

بازی آرایش، آرایش­بازی

  کودکان مقلدان خوبی هستند. آنها گاهی چنان مو به مو رفتارهای دیگران را تقلید …